هنگام روی دادن اعتراضات مردمی فراگیری چون سلسله اعتراضات آبان ماه و آذر ماه ۱۳۹۸ در ایران به افزایش بهای بنزین، تهیه گزارش به شیوه ی حرفه ای و ارائه پوشش خبری به شکلی که واقعیت را به بهترین نحو بازتاب دهد، کار ساده ای نیست.
شمار معترضان، شمار بازداشت شدگان، مجروحان، و کشته شدگان در میان مواردی هستند که دستیابی دقیق به آنها اگر ناممکن نباشد، بسیار دشوار است.
طی اعتراضات مردمی اخیر در ایران، عمده ترین مشکل، که به ضعف اطلاع رسانی دامن زد، قطع سراسری دسترسی همگانی به اینترنت بود. نبود اینترنت سبب محدودیت شدید ارتباط مردم با هم و با خبرنگاران، خبرنگاران با یکدیگر، و جامعه درون ایران با خارج از آن کشور شد. در چنین مواردی نه تنها اعداد و ارقام و آمار، بلکه نوع، علت، و شدت اعتراض ها هم تا حدی به سبب ضعف اطلاع رسانی مخدوش می شود.
ارتباط مستقیم با خبرنگاران و مخاطبانی که به آنها اعتماد دارید، بهترین راه برای کسب خبر و آمار دقیق از رویدادهاست.
چنانکه شیوه معمول و متعارف خبرنگاری حرفه ای است، داشتن دو منبع قابل اعتماد برای تهیه و نشر گزارش مهم ترین شیوه انجام کار به شکلی است که نسبت به صحت و دقت آن اطمینان خاطر داشته باشید. اگر برای تایید خبرتان دو منبع ندارید، به انتشار یا همرسانی آن در شبکه های اجتماعی پرهیز کنید، تا وقتی که دو منبع معتمد و موثق برای تایید خبرتان بیابید.
وقتی در محل اعتراضات حاضر می شوید، مراقب امنیت جانی و سلامت خود باشید. اگر شما آسیب ببینید، امکان خبررسانی به دیگران را نخواهید داشت، بنابراین مراقبت از خود بهترین راه برای انجام کارتان و بخشی مهم از فعالیت حرفه ای شماست.
کوشش کنید تنها برای تهیه گزارش یا انجام پوشش خبری به صحنه اعتراضات نروید. همراهی همکارانتان در میان مهمترین راه های حفظ تندرستی شما و امنیت جانی تان است، و اهمیت بیشتری از همراهی دوستانتان دارد.
به موازات پوشش اعتراضات مردم، تلاشتان باید دادن پوشش خبری واکنش به اعتراضات نیز باشد. انعکاس سخنان مسئولان، بازتاب پاسخ آنها به گلایه های مردم، و پوشش خبری واکنش آنها به مطرح شدن مشکلات جامعه، می تواند به دقیق تر شدن گزارشتان، گسترده تر بودن آن، و دوری آن از تک بعدی بودن یا یک جانبه گرایی کمک می کند و احتمال مورد انتقاد قرار گرفتن آن را به همین دلایل بسیار محدود خواهد کرد.
در کنار و همزمان با پوشش خبری انعکاس اعتراضات مردمی و بازتاب واکنش و پاسخ مسئولان، مهم است که آنها را در گزارشتان به پاسخگویی وادارید. اطمینان یافتن از اظهارات آنها تا اندازه ای که ممکن و مقدور باشد، اهمیت شایان توجهی دارد. این اطمینان تنها با راستی آزمایی و مقایسه واقعیات با سخنان مسئولان و قیاس آنها با گفته های قبلی شان ممکن خواهد بود.
رعایت این نکات، مواظبت از امنیت جانی، جسمی، و روانی خود، پیروی از اصول کار گزارشگری و خبرنگاری حرفه ای، و همراه کردن مستنداتی چون فیلم و عکس که خودتان تهیه کرده باشید یا از درستی آن اطمینان داشته باشید و به تاریخ و محل وقوع و ثبت آن اعتماد کامل یابید، همگی در میان بایدهای تهیه گزارش و خبر از اعتراض های مردمی به نحوی دقیق و درست است.
تصویر اصلی از ایسنا